�T� Mezun Bilgi Sistemi

T�RK�YE'DE ULUSAL MEMBRAN TEKNOLOJ�LER� ARA�TIRMA MERKEZ� (R�portaj: MEM-TEK Genel Koordinat�r� Prof. Dr. �smail KOYUNCU)

Temiz bir gelecek için Türkiye’de dü�ük maliyet ve yüksek teknolojili membran üretmek, modül ve proses geli�tirmek, membran teknolojileri üzerine çal��an ara�t�rmac�lara f�rsatlar sunmak ve global membran bilimine katk�larda bulunmak amac�yla, 2010 y�l�nda T.C. Devlet Planlama Te�kilat�’n�n deste�i ve �TÜ Mezunu Prof. Dr. �smail KOYUNCU’NUN’nun öncü ve yürütücülü�ünde Ulusal Membran Teknolojileri Ara�t�rma Merkezi (MEM-TEK) projesi ba�lat�ld�.

Vizyonunda Su ve at�ksu uygulamalar�nda membran üretimi, modül imalat� ve proses geli�tirilmesi üzerine dünya çap�nda lider bir ara�t�rma merkezi haline gelen MEM-TEK ve Türkiye �lki ba�ar�l� projeleri üzerine, MEMTEK Genel Koordinatörü, �TÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Müdürü, �TÜ Çevre Mühendisli�i Bölümü Ö�retim Üyesi ve ayn� zamanda �TÜ Mezunu Prof. Dr. �smail Koyuncu ile anlaml� ve çok keyifli bir söyle�i gerçekle�tirdik…

ÖNCEL�KLE MEMTEK NED�R? M�SYON VE V�ZYONU NELERD�R? TÜRK�YE’DEK� MEMBRAN S�STEMLER� VE MEMBRAN TEKNOLOJ�LER� KULLANIMI �LE �LG�L� B�Z� B�LG�LEND�R�R M�S�N�Z?

MEMTEK, ULUSAL MEMBRAN TEKNOLOJ�LER� ARA�TIRMA MERKEZ�’nin k�salt�lm�� ad�d�r. Buras� Türkiye’de Membran Teknolojileri üzerine kurulmu� tek ara�t�rma merkezidir. Merkezimiz, �TÜ Rektörlü�üne ba�l� olarak çal��yor. Destek veren baz� di�er yüksek ö�retim kurumlar� da var. Membran teknolojileri çok farkl� alanlarda kullan�lmaktad�r. Su ve at�ksu ar�t�m�, gaz ar�t�m� ve benzeri maksatlar. Bizim burada esas maksad�m�z, bu konuda kendi teknolojimizi geli�tirmek ve Türkiye’de membranlar� üretilebilir hale getirilmektir. �u anda merkezimiz toplam 1000 metrekare alan üzerine kurulu ve içerisinde 6 farkl� laboratuvar var. Membran Üretim Laboratuvar�, Modül Laboratuvar�, Karakterizasyon Laboratuvar�, Proses Laboratuvar�, modül simülasyon laboratuvar� ve pilot ölçekli ara�t�rmalar laboratuvar� merkez bünyesinde yer almaktad�r.

“Projede yapmam�z gerekenleri fazlas� ile yerine getirdik. Gerekli alt yap� kuruldu ve membran ve membran modülü imalatlar� ba�lad�. Bunun yan�nda yeni projeler de olu�tu”

MEMTEK KURULU� A�AMASINDA BELL� BA�LI KURUM ve KURULU�LARDAN DESTEK ALDI MI? HALEN YURTDI�INDAK� ÜN�VERS�TELERDEN VEYA KURUMLARLA �� B�RL�� Ç�NDE M�S�N�Z?

2010 y�l�nda o dönemki ad� Devlet Planlama Te�kilat�(DPT), �imdiki ad� Kalk�nma Bakanl��’ndan destek ald�k. O dönem geli�tirilen proje 3 y�l sürdü. Projede yapmam�z gerekenleri fazlas� ile yerine getirdik. Gerekli alt yap� kuruldu ve membran ve membran modülü imalatlar� ba�lad�. Bunun yan�nda yeni projeler olu�tu. �u anda MEMTEK’de yürütülen 10 tane proje var. Bunlar, TÜB�TAK destekli projeler, Sanayi Bakanl�� destekli Santez projeleri ve yine �stanbul Kalk�nma Ajans�’ndan ald��m�z projeleridir.

MEMTEK olarak yurtd�� ile ortak çal��malar�m�z ba�lam��t�r. Örne�in, Kore Seul National University ile ortak bir projemiz ba�lad�. Bunun yan�nda Amerika’dan birkaç farkl� üniversite ile i�birli�imiz devam ediyor. Amerika’dan bir profesör geldi ve 3 ay MEMTEK’de kald�. Bunun d��nda Amerika’dan doktora ö�rencileri gelip, merkezimizin imkânlar�n� kullanarak tez çal��malar�n�n bir k�sm�n� gerçekle�tirdi.

Ayr�ca, MEMTEK olarak, ulusal ve uluslararas� seviyede Membran Teknolojileri üzerine sempozyumlar düzenliyoruz. �lk sempozyumumuzu 2009 y�l�nda ulusal seviyede 1. Ulusal Membran Teknolojileri ve Uygulamalar� Sempozyumunu organize ettik. 2010 y�l�nda ise uluslararas� düzeyde yap�ld�. Tekrar 2011 y�l�nda 2. ulusal sempozyumu düzenledik. Yine 2013 y�l�nda da 3. Ulusal Membran Teknolojileri ve Uygulamalar� sempozyumunu düzenleyece�iz. Bu sempozyumu her 2 y�lda bir ulusal seviyede düzenlemeyi planl�yoruz.

BASINDAK� RÖPORTAJINIZA GÖRE �TÜ VE TÜB�TAK'IN ORTAK GEL��T�RD�� DEN�Z SUYUNDAN �ÇME SUYU ELDE ED�LEB�LEN MEMBRAN TEKNOLOJ�S�NE ABD'DEN YO�UN TALEP OLDU�UNU BEL�RTM��S�N�Z. BUNU AÇAR MISINIZ?

MEMTEK olarak son 2 y�lda çok büyük bir çaba sarf ettik ve su ar�t�m�nda kullan�lan membranlar�n pilot ölçekli olarak üretimini gerçekle�tirdik. Bu yerel bas�nda da yer ald�. Bundan sonraki hedefimiz bu membranlar�n Türkiye’de gerçek ölçekli olarak üretilebilir hale gelmesidir. Sizlere de bu konuyu gündeme getirdi�iniz için MEMTEK ekibi olarak te�ekkür ediyoruz.

“Ancak teknoloji küreseldir ve buradan elde edilen birikim ve teknolojiyi sadece Türkiye’de de�il, Orta Do�u ve di�er Türk Devletleri’ne de aktarabilmeyi arzu ediyoruz.”

MEMBRAN S�STEMLER�N TÜRK�YE’DE YAYGIN KULLANILMASINA RA�MEN MEMBRAN ÜRET�M� VE MEMBRAN TEKNOLOJ�LER�N�N MAL�YET� YÜKSEK VE DENEY�M GEREKT�RMEKTED�R.
BU DURUM MEMBRAN TEKNOLOJ�S�N� YAYGIN KULLANIMINI NASIL ETK�LEMEKTE VE MEMBRAN KULLANIMINDA NE ÖLÇÜDE DI�ARIYA BA�IMLILI�A SEBEP OLMAKTADIR? BU BA�IMLILI�I AZALTMAK DA MEMTEK’�N KURULU� SEBEPLER�NDEN B�R� OLARAK GÖSTER�LEB�L�R M�?

Buray� kurmadaki ilk amac�m�z; Türkiye’nin kendi teknolojisini kendisinin üretebilmesidir. Su ve gaz ar�t�m�nda kullan�lan filtreler (membranlar) yurt d��ndan ithal ediliyor ve bu da büyük miktarda döviz kayb� anlam�na geliyor. Membranlar deniz suyu ar�t�m�nda da kullan�l�yor ve deniz suyu ar�t�m�nda dünya pazar�n�n yüzde yetmi�i Orta Do�u, dolay�s�yla yakla��k 10 milyar dolar kadar bir pazar pay� var. Bunu da dü�ünerek, Türkiye’nin kendi teknolojisini üretmesi gerekti�i dü�üncesiyle yola ç�kt�k. �lk etapta ülke baz�ndaki ihtiyaçlar hedeflendi. Ancak teknoloji küreseldir ve buradan elde edilen birikim ve teknolojiyi sadece Türkiye’de de�il, Orta Do�u ve di�er Türk Devletleri’ne de aktarabilmeyi arzu ediyoruz.

MEMBRAN ÜRET�M� VE MEMBRAN TEKNOLOJ�LER� GEL��T�RMEK ÇOK C�DD� B�R SERMAYE YANINDA ÇOK GEL��M�� TECRÜBEL� B�R TEKN�K EK�P VE DE GEL��M�� MAK�NALAR GEREKT�R�YOR. S�Z, TÜRK�YE’DE BU ANLAMDA KAYNAK DA BULUNMAMASINA RA�MEN BÜTÜN BUNLARI NASIL B�R ARAYA GET�R�P MEMTEK’� TEMELLEND�RD�N�Z?

Devlet konunun stratejik önemini görerek projeyi desteklemi� ve merkezi kur demi�. Ancak, kurulum a�amas�nda büyük s�k�nt� çekti�imizi söyleyebilirim. Üretim makinalar�n�n geli�tirilmesi, bunlar�n imalat a�amas�. Tabi konu sadece makine ile de bitmiyor. Üretim konusundaki baz� now-how’lar�n da olu�turulmas� gerekiyordu. Asl�nda üretime ba�lanabilmesi için gereken teknoloji asl�nda çok da pahal� bir teknoloji de�il, as�l pahal� olan now-how’lar�n olu�turulmas�. E�er siz kendi now-how’�n�z� yapt��n�z çal��malarla olu�turabilirseniz, sonras�nda çok dü�ük maliyetlerle rahatl�kla üretimi gerçekle�tirebiliyorsunuz. Mesela hollow fiber membranlar�n üretimi konusunda biz burda tam 1 y�l çal��t�k ve en sonunda gerekli üretimleri gerçekle�tirebildik. Hiç kimse bunun nas�l üretildi�i (reçetesi, s�cakl�� vb. ) ile ilgili bilgi vermez. Bu bilgiler her ara�t�rma merkezi veya firmada kendisine özgü çal��malar sonucunda elde edilmektedir. Asl�nda teknoloji geli�tirme de benzer �ekildedir. Now-how’� elde etmeye yönelik belli bir emek harcan�r. Now-how’� elde ettikten sonra üretim maliyetleri tamamen a�a��ya dü�ecektir. Yani buradaki mesele now-how’� elde etmeye yönelik harcad��n�z zaman ve sermaye, yani Ar-Ge çal��malar�d�r. Bir ürünün maliyetini de Ar-Ge çal��malar�nda harcanan maliyet do�rudan etkilemektedir. E�er bunu dü�ük maliyetler ile elde edebiliyorsan�z üretim maliyetleri çok dü�üyor.

“Türkiye’de MEMTEK’e çok ciddi bir bak�� aç�s� var. Özellikle geçti�imiz son 3-4 haftada de�i�ik üniversite ve firmalardan birçok misafir a��rlad�k. Buray� merak ediyorlar ve ortak proje yapmak istiyorlar.”

BASINDA ÇIKAN RÖPORTAJINIZA GÖRE, SON YILLARDA ARTAN NÜFUS ARTI�I VE ÇARPIK KENTLE�ME �LE B�REYSEL SU HARCAMA ORANI ÖNEML� ÖLÇÜDE ARTMI� VE BU DURUM TÜRK�YE’Y� KULLANILAB�L�R SU KAYNAKLARI AÇISINDAN R�SK ALTINDA BIRAKMI�TIR. S�Z�N MEMTEK’TEN BU KONUDA BEKLENT�N�Z NED�R? TÜRK�YEN�N MEMTEK’E BAKI�I NED�R? MEMTEK’�N BU ANLAMDAK� ÖNEM�N�N FARKINDA MI?

Türkiye’de kullan�labilir su çok bol da de�il az da de�il. �u an biz Türkiye’yi su stresi alt�ndaki ülkeler aras�nda tan�ml�yoruz. Bu durumla ilgili gerekli çal��malar yap�lmazsa ileriye yönelik, nüfus art��yla birlikte Türkiye su fakiri ülkeleri aras�na girebilir. Girecek mi bunu ileride durum gösterecektir. Devlet yetkilileri bu konuda gerekli önlemleri almaktad�rlar. Bizim MEMTEK olarak amac�m�z yeni su kaynaklar�n�n olu�turulmas�na katk�da bulunmakt�r. Bu at�ksular�n geri dönü�ümü olabilir veya deniz suyunun ar�t�l�p kullan�lmas� olabilir. Bunlar ilave su kayna�� olu�turma s�n�f�na giriyor. Bu konu MEMTEK olarak bizim en çok önem verdi�imiz konulardan birisidir. Üretti�imiz membranlar�n hem su ar�t�m� hem de at�ksu geri kullan�m� alanlar�nda kullan�labiliyor olmas�n� istiyoruz. Türkiye’de MEMTEK’e çok ciddi bir bak�� aç�s� var. Özellikle geçti�imiz son 3-4 haftada de�i�ik üniversite ve firmalardan bir çok misafir a��rlad�k. Buray� merak ediyorlar ve ortak proje yapmak istiyorlar. Biz bu durumdan oldukça memnunuz ve de bu gibi proje ortakl�klar�na tabi ki önceli�imiz �TÜ mezunlar�na olacak �ekilde de aç��z.

MEMTEK’�N UYGULAMAYA GEÇM�� PROJELER�NDEN ÖRNEK VEREB�L�R M�S�N�Z?

2011 yaz�nda burada aktif faaliyetlere ba�lad�k yani bir buçuk y�ld�r buraday�z. Bu bir buçuk y�lda çok iyi seviyeye geldik ve ürünler de ortaya ç�kmaya ba�lad�. Burada elde etti�imiz ürünlerle pilot ölçekte çal��malar yapmaya ba�lad�k. Tekstil sektöründe �u anda bir pilot çal��may� bitirdik. Petrol endüstrisi at�k sular�n ar�t�m�na yönelik bir pilot çal��may� tamamlad�k. Bunlar�n ileride kullan�labilirli�ine yönelik çal��malar�m�z devam ediyor. Ama pilot ölçekte sanayide MEMTEK markal� ürünlerimiz var. Bunlar�n çok yak�n zamanda da tam ölçekte uygulamaya geçece�ini biliyoruz.

TÜRK�YE’DE B�R �LK OLARAK DE�ERLEND�R�LEN �STKA PROJES�N�Z KABUL ED�LM�� VE ÇALI�MALARA BA�LAMI�SINIZ. BUNUN ÜLKEM�ZE KATKILARINDAN B�RAZ BAHSEDER M�S�N�Z?

�sTka Projesi’nde yeni modül tasar�m� yap�yoruz. Dünyada de�i�ik firmalar membranlar üzerine de�i�ik prosesler yapm��lar ve kendileri membranlar� modül haline getirmi�ler. Bunlar�n hepsi tabi patentli sistemler ve bu modülerin belli avantaj ve dezavantajlar� var. Bizim �STKA projesinde amac�m�z bu modüllerin dezavantajlar�ndan yola ç�karak onlar� daha efektif kullan�labilir hale getirmek. Bunu yaparken de öncelikle bilgisayarda 3 boyutlu modüllerin simülasyonu yap�yoruz. Öyle bir altyap�y� da kurduk burada. Bu projede Türkiye’nin kendi modülünü üretip, üretilen ürünün de çevre piyasas�na sunulabilmesini amaçl�yoruz. Bunun için öncelikle i�letme maliyetlerini dü�ürücü bir tasar�m olacak. Su ar�tmada maliyet enerjidir, enerji maliyetini ne kadar a�a�� çekerseniz maliyet o kadar azalacakt�r. Daha az enerji ile çal��t�r�lacak bir modül tasarlamay� dü�ünüyoruz.

“Buradaki ve Türkiye’nin birçok üniversitesindeki imkânlar�n Amerika’daki üniversiteler seviyesinde oldu�unu söyleyebiliriz. Önemli olan o alg�n�n k�r�lmas�.”

GEÇT��M�Z AYLARDA ÇE��TL� ÜN�VERS�TELERDEN 40 REKTÖR VE NEBRASKA ÜN�VERS�TES� HEYET� MEM-TEK ARA�TIRMA MERKEZ�N� Z�YARETTE BULUNMU�. ARA�TIRMA MERKEZ�N� GEZEN ÇE��TL� EK�PLER; BÖYLE B� TEKNOLOJ� �LE KAR�ILA�TIKLARI ZAMAN NASIL B� TEPK� VER�YORLAR?

Merkezimizi ve imkânlar� görenler buradan, genellikle �a��rarak ve hayranl�kla ayr�l�yor. Örne�in 30 y�l Amerika’da Profesörlük yapm�� bir ö�retim üyesi merkezimizi ziyaret etmi� ve kendimi tamamen Amerika’da hissettim demi�ti. Ve buradan ayr�l��n�n sonras�nda da bize te�ekkür maili atm��t�. Elbette ki “Buras� bana Amerika’da oldu�umu hissettirdi” demesi hem dezavantaj hem avantaj ama maalesef bu alg�y� böyle de�i�tirebilece�iz. Bu sadece bir alg� elbette. Ne var ki gerçek de�i�ti. Buradaki ve Türkiye’nin bir çok üniversitesindeki imkânlar�n Amerika’daki üniversiteler seviyesinde oldu�unu söyleyebiliriz. Önemli olan o alg�n�n k�r�lmas�. Sonuçta Merkez 2010’da kurulmaya ba�lad�. 2011’de in�aat� bitti. Bir yandan kurulum yaparken bir yandan da projeler yapt�k. Ürünler de ç�kmaya ba�lad�. Bu kadar k�sa bir sürede ürünleri görenler de haliyle �a��r�yor ve yap�lanlar� takdir ediyor.

MEMTEK OLARAK VERD��N�Z H�ZMETLER TEKN�K DANI�MANLIK, MEMBRAN OTOPS�S�, ARITAB�L�RL�K H�ZMET� VE ANAL�Z L�STES� OLARAK DÖRDE AYRILIYOR. BU H�ZMETLERDEN B�RAZ BAHSEDEB�L�R M�S�N�Z?

D��ar�ya verdi�imiz hizmetlerden en önemlisi membran otopsisidir. Membran otopsisi, ar�t�mda kullan�lan membran�n süresinden erken kirlenmesi gibi durumlar�n nedenlerini inceledi�imiz ve buna yönelik çözümler üretti�imiz bir hizmettir. Daha önceden bu, ancak yurtd��nda yap�labiliyordu. Bu nedenle çok yüksek ücretlerle yap�l�yordu. �imdi biz bunu burada yapabiliyoruz çok rahat. Burada yap�lmas� o maliyetin oldukça a�a��ya çekilmesini sa�lamaktad�r. Ayr�ca buradaki karakterizasyon laboratuvar� sayesinde d��ar�ya hizmet verebiliyoruz. Laboratuvar�m�z d��ar�daki firmalar�n ihtiyac�n� kar��layabilecek düzeyde. E�itim ve dan��manl�klar aç�s�ndan da senede bir MEMTEK sempozyumlar� düzenliyoruz. Bu sempozyumlar ö�renciler için bir nevi ders, seminer gibi oluyor. Burada bu konuda çal��anlar bir araya geliyor ve kendi yapt�klar� çal��malar� aktar�yorlar. Bir nevi seminer havas�nda devam ediyor. Bu seneki sempozyum eylül ay�nda olacak. Sempozyum yan�nda, yak�n zamanda k�sa süreli kurslar da düzenlemeyi planl�yoruz.

”�TÜ Mezunu Kurulu� ve Firmalar�n�n buraya dâhil edilmesi öncelikli olacakt�r.”

BU KONUDA �TÜ MEZUNLARI’NA A�T KURULU� ve F�RMALARA ÖNCEL��N�Z VE AYRICALI�INIZ VAR MIDIR?

Bu konuda merkezde �öyle bir planlamam�z var. �TÜ Rektörlü�ü’nün de onay�yla stratejik ortakl�k yapabilece�imiz üye firmalar olmas�n� istiyoruz. Her firma analiz için bünyesine cihaz almaktansa; belirli bir ücretle belirli bir aidat ödeyerek MEMTEK’deki imkanlar� kullanm�� olacak. Bunun üzerinde çal��yoruz ve k�sa vadede uygulayabilece�imiz bir çal��ma olacak. Bu ayr�ca Merkezin sürdürülebilirli�i aç�s�ndan da önemli olacakt�r. Personelin, teknik altyap�n�n ve ar�za durumun da sürdürülebilirli�i aç�s�ndan önemli bir çal��ma olacak. Bu konuda tabi ki �TÜ Mezunu Kurulu� ve Firmalar�n�n buraya dâhil edilmesi öncelikli olacakt�r.

BURADA YET��EN VE MEMBRAN TEKNOLOJ�LER� ÜZER�NDE ÇALI�MAK �STEYEN B�R K�� Ç�N SEÇENEKLER NELERD�R?

Türkiye’de membran teknolojileri alan�nda Ar-Ge olarak üniversitelerdeki çal��malar d��nda ba�ka çal��malar bulunmamaktad�r. Fakat membranlar�n çevre uygulamalar� üzerine çal��an bir sürü firmalar var. O firmalarda i� sahibi olabilirler veya kendi i�lerini kendileri olu�turabilirler.

MEM-TEK BÜNYES�NDEK� YAYINLARI �NCELED��M�Z ZAMAN �TÜ’DEN BA�KA AKADEM�SYENLERLE DE ��B�RL�� YAPTI�INIZ GÖRDÜK. TÜM BU �TÜDEK� BA�LANTILARINIZIN VE �TÜ’NÜN MERKEZE SA�LADI�I KATKI VE DESTEK MEMTEK’�N KURULU� A�AMASI VE SONRASINDA NE DÜZEYDED�R?

�TÜ Rektörlü�ünün bu binay� tahsis etmesi öncelikle en büyük destek oldu. Projelerde Çevre Mühendisli�i, Makine Mühendisli�i, Malzeme ve Kimya Mühendisli�i ve ayr�ca Cevher Haz�rlama Mühendisli�i’nden ortak çal��t��m�z baz� ö�retim üyelerimiz var. �TÜ deki en büyük sorun ki�ilerin kendi bölümünde s�k��m�� kalm�� olmas�. �nterdisipliner çal��ma disiplini kazan�lmam��, biz burada onu k�rmaya çal��yoruz. Biz sayd��m bölümlerdeki ö�retim üyesi arkada�lar�mla disiplinleraras� bir çal��ma yürütüyoruz. Ayr�ca, �TÜ’nün en önemli katk�lar�ndan biri de ismi ve markas�d�r.

MEM-TEK GENEL KOORD�NATÖRÜ PROF. DR. �SMA�L KOYUNCU’NUN �TÜ MEZUNU OLMASININ BU PROJELER�N VE MERKEZ�N BA�ARISINA KATKISI NED�R?

Türkiye’de olmayan bir merkezi kurmaya çal��yorsunuz. Bunda alt yap� bilgileriniz, yapt��n�z çal��malar çok önemli. �TÜ’de ald��m�z e�itim, ö�retim ve sonras�nda yapt��m�z ara�t�rmalar�n, kendimizi yeti�tirme a�amas�nda �TÜ’nün bize sa�lad�� imkânlar�n katk�s�n� görmezden gelmemiz mümkün de�il.

”�lgili bölümlerden gelen ö�renciler burada tez çal��malar�n� rahatl�kla yapabiliyorlar. Buradaki tüm imkânlar� kullanabiliyorlar ve ba�vuru yapt�klar� takdirde staj yapma imkân� bulabiliyorlar.”

�TÜ’LÜ L�SANS VEYA YÜKSEK L�SANS Ö�RENC�LER�NE MEM-TEK BÜNYES�NDE ARA�TIRMA �MKÂNI, STAJ VE ÇALI�MA OLANAKLARI SA�LAYAB�L�YOR MUSUNUZ?

MEMTEK ço�u programla ilgisi olan bir ara�t�rma merkezi. Çevre Mühendisli�i, Malzeme Mühendisli�i, Nanoteknoloji, Kimya Mühendisli�i, Kimya Bölümü ve Makine Mühendisli�i. Buralarla hep çak��mas� olan bir yer. Bu ilgili bölümlerden gelen ö�renciler burada tez çal��malar�n� rahatl�kla yapabiliyorlar. Buradaki tüm imkânlar� kullanabiliyorlar ve ba�vururlarsa staj yapma imkân� bulabiliyorlar.

S�Z�N, B�R �TÜ MEZUNU VE MEMTEK KOORD�NATÖRÜ OLARAK BU ALANDA ÇALI�MALAR YAPMAK �STEYEN YEN� �TÜ MEZUNLARINA TAVS�YEN�Z NED�R?

Bu konuya ilgi duyanlar�n bu konuya girmelerini tavsiye ederim. Az önce bahsetti�im gibi, membran teknolojileri gelece�i olan bir konudur. Çevre mühendisleri ileride tamamen bu konuya a��rl�k verecektir. Bu yüzden çok rahatl�kla girmelerini öneriyorum. Ayr�ca bu alanda yapacaklar� doktora , yüksek lisans çal��malar�n� özel sektör alan�nda da kullanabilirler. �u anda bizim bir çok mezunumuz burada ö�rendikleri bilgileri i� sektöründe kullan�yorlar.